Kinetik zincir organizmanın hareket etmesini sağlayan temel bölümlerin sıralanmasına verilen addır. Kinetik zincir yukarından aşağıya doğru; boyun omurları, sırt omurları, bel omurları, kalça, dizler ve ayak bilekleri şeklinde sıralanır. Organizmanın hareket ettiren temel bölümlerin sağlıklı ve kuvvetli olması organizmanın genel sağlığı bakımından ve yaralanmalar-sakatlanmalardan korunmak açısından önemlidir.

Kinetik zinciri geliştirmek için birçok egzersiz kullanılır. Egzersizlerin yapısına göre açık kinetik zincir ve kapalı kinetik zincir olarak ikiye ayrılır. Açık kinetik zincirde (AKZ) hareket eden uzvun merkezden uzak (distali) kalan kısmı (örneğin ayak) serbesttir. Herhangi bir nesneye ya da zemine sabitlenmemiştir. Kapalı kinetik zincirde (KKZ) uzvun distal kısmı bir objeye yada zemine sabit olup, hareket etmez. Açık ve kapalı kinetik zincirin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Bu avantaj ve dezavantajlar hasta ya da sporcunun durumuna göre değişir. Yani kinetik zincir kullanımı açık veya kapalı olarak kişinin rahatsızlık durumuna göre seçilir. Ayrıca AKZ ve KKZ egzersizlerinin seçimi uygulatıcı kişiden kişiye değişir.

Açık kinetik zincirin en büyük avantajı tek bir kası izole olarak çalıştırabilme olanağı sağlamasıdır. 2017’deki bir araştırma sonucunda KKZ egzersizlerinin dengeyi gelişimi açısından daha etkili olduğu görülmüştür.

Üst Ekstremitenin AKZ egzersizlerine örnek verecek olursak; Bench Press, Biceps Curl, Chest Fly, Lat Pull Down, Triceps Extansion gibi izole bazı egzersizleri söyleyebiliriz. Alt ekstremiteye örnek verecek olursak da Sitting Leg Extansion, Hamstring Curl gibi temel basit egzersizleri örnek gösterebiliriz.

Üst Ekstremitenin KKZ egzersizlerine örnek verecek olursak; şınav, barfiks, dips ve çeşitleri yer alır. Bu egzersizler kinetik zincir noktalarının değişik açılarda stabilizasyonunu sağlar. Alt ekstremiteye örnek verecek olursak da squat, deadlift, lunge ve leg press gibi temel bileşik egzersizler yer alır.

Kısacası kinetik zincir sağlığını korumak kişilerin sakatlanma riskini azaltır. Bu egzersizleri yapısına bakarak açık ya da kapalı kinetik zincir egzersizleri olarak ayırt etmek mümkündür. Sağlık ve sporla kalın!

Emir Duman | Alfa Akademi Besyo | Antrenör