Kaslarımız vücudumuzda hareketi sağlayan yapılardır. Hareketin oluşması için kasların kasılıp gevşemesi gerekmektedir. Vücudumuzda toplam 639 tane kas vardır ve bu kaslar farklı hareketleri oluşturmak için yapılarında bir değişiklik olmamasına rağmen nasıl olur da her hareketi yapabilirler? Bunun için farklı hareketleri gerçekleştirmek adına farklı kasılma türlerini kullanırlar. Bu kasılma türleri nedir, nasıl olur? Gelin birlikte inceleyelim!

İzometrik kas kasılması nedir?                                                                                                                                 İzometrik kas kasılması, kas boyunun sabit kaldığı bir kasılmadır. İzo; eşit, metrik; uzunluk demektir. Bu tür kas kasılmasında kasın boyu sabit kalırken, tonusu(gerimi) artmaktadır. Buna statik kas kasılması adı verilir. Örnekleme gerekirse, ayakta dik durma, yerçekimine karşı (antigrativite)kaslarının izometrik kasılması ile gerçekleşir. Sabit bir duvarı itmeye çalışma da bu kasılma türüne bir örnektir. Sportif aktiviteler içinde izometrik kasılmaların en yoğun görüldüğü spor dalı güreştir.

İzotonik kas kasılması nedir?                                                                                                                                         Bu kasılma şeklinde kasın boyu değişirken, gerimi sabit kalmaktadır. Burada izo;eşit, tonik;gerim, demektir. Bu kas çalışmasında kas boyu kısalır (konsantrik) ve uzar (eksantrik). Dinamik kas kasılması da denir. Hareketin hızı değişebilir.

Eksantrik kas kasılması nedir?                                                                                                                               Eksantrik kas çalışması sırasında kasın boyu uzar. Örneklemek gerekirse; barfikste kendini yukarı çeken kişinin yer çekimi etkisiyle bir süre sonra aşağıya sarkmaya başlamasında biceps kası (pazu kası) açılarak (boyu uzayarak) çalışır. Yani eksantrik kasılma, uzayarak bir kas kasılmasıdır. Ve kasın boyu değiştiği için izotonik bir kasılma şekli olduğunu da söyleyebiliriz. Eksantrik kasılma için bilim dünyasında iki ayrı görüş vardır Genelde egzersiz fizyologları, eksantrik kasılmayı bir izotonik kasılma olarak değerlendiremez. Onlara göre kasılma olabilmesi için kayan filamanlar teorisine göre, kasın boyunun kısalması gerekmektedir. Egzersiz fizyologları böyle düşünürken, spor bilimcileri de bunun tersini düşünmektedir. Spor bilimcilere göre de kasın boyu değiştiği için, bu kasılma da izotonik bir kasılma şeklidir. Bu çalışmalarda daha hızlı bir kuvvet gelişimi sağlanır.

Konsantrik kas kasılması nedir?                                                                                                                                                                                                                      Dinamik bir kasılma şeklidir. Kasın tonusu (gerimi) sabit kalırken boyu kısalmaktadır. Yani kısalarak bir çalışmadır. Bir ağırlığın yerden yukarıya kaldırılması, bu kasılma türüne basit bir örnektir. Kas boyu değiştiği için konsantrik kasılma da bir izotonik kasılma şeklidir.

İzotonik kas kasılması nedir?                                                                                                                                                                                                                             İzotonik kasılmada tüm haraket genişliği içinde sabit bir hız ve maksimal gerimin sağlandığı bir kas çalışması görülür. Bu durumda hız sabit kalır ve kaslara binen yük değişir. İzokinetik kasılma özel aletlerle sağlanır. Mini-Gym veya Cybex aletleri değişik açılarda, sabit bir hız ile izokinetik kasılma yaptırabilen aletlerdir.

Oksotonik kasılma nedir?                                                                                                                                                                                                                                         Bu kasılma kompleks bir kasılma çeşididir. Oksotonik kasılmada ilgili kas grubu önce izotermik sonra konsantrik ve eksantrik kasılır. Yani üçü birlikte görülür. Oksotonik kasılma, eksatrik ve konsantrik kasılmaların peşi sıra veya kombine olarak kasılmasıdır.

Bu yazımızda sizlere hareket etmemizi sağlayan kasların bir hareketi gerçekleştirirken nasıl kasıldığını ve bu kasılmaların ne anlama geldiklerinden bahsettik!

Emir Duman | Alfa Akademi Besyo | Antrenör